علل بروز کمبودهای دارویی «فهرست» شد؛ از قیمت‌های دستوری تا سبدفروشی

یداله سهرابی، در گفتگو با خبرنگار مهر، به موضوعات مورد بحث در نشست «رصد کمبودهای دارویی» که با حضور رئیس سازمان غذا و دارو برگزار شد، گفت: بحث‌های زیادی در این نشست صورت گرفت که از آن جمله، درباره روش چگونگی احصای وجود کمبود دارو بود، اینکه چه تعریفی از کمبود کنیم. فقط تعریف WHO باشد یا تعریف کشورهای دیگر که مطالعه تطبیقی در این حوزه انجام داده بودند. ضمن اینکه تعریف کمبود از منظر عرضه و منظومه فکری و دیدگاه تقاضایی مد نظر قرار گرفت.

عضو هیأت مدیره انجمن داروسازان ایران افزود: درباره عوامل رابطه علل و معلولی کمبود دارو صحبت شد. از دیدگاهی که دارو حیاتی و نیاز است مورد بررسی قرار گرفت. ارز دارویی که در مجلس بحث بود و قرار است سیستم داروسازی کشور برای ۱۴۰۴ ریل گذاری شود مورد بحث قرار گرفت که چه کمبودی را به وجود خواهد آورد.

وی ادامه داد: اینکه بعضی از شرکت‌ها ضریب توزیع را رعایت نمی‌کنند، آیا این هم باعث کمبود می‌شود. شرکت‌هایی که جدید هستند و داروخانه‌ها را ویزیت می‌کنند باعث کمبود می‌شود، جغرافیای مکانی؛ یک دارو در یک استان وجود دارد ولی در استان دیگر کمبود است. بیماریابی در استان‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفت.

سهرابی افزود: مورد دیگر، ارتباط سلولی برای رصد دارویی وجود داشته باشد که انجمن‌ها، نظام پزشکی و…، کمک کنند و رصد دارو را به صورت ارتباط سلولی به بدنه بالا یعنی شهرستان به استان و استان به مرکز معاونت غذا و دارو اعلام کند و اقدام بیشتر کنشی باشد تا واکنشی. تازه کمبودی اتفاق افتاد وارد عمل نشویم که پروسه چند ماهه دارد تا به دست مصرف کننده برسد.

وی اظهار داشت: تمامی فرایندها و مشکلاتی که در زنجیره تأمین وجود داشت در زنجیره توزیع هم بود. تمامی مشکلات مورد واکاوی قرار گرفت برخی از دوستان گفتند پلن توزیعی که معاونت‌ها می‌دهد و آهسته برخی موارد را توزیع می‌کنند باعث می‌شود بازار نیاز و عطش خرید داشته باشد.

سهرابی افزود: مورد دیگر عامل سرکوب کردن قیمت بود. سرکوب کردن قیمت و قیمت دستوری از عواملی است که کمبود داریم. سوال بود آیا داروخانه‌های منتخب، خاص، عادی و…، و تقسیم بندی‌هایی که شده باعث محدودیت و کاهش دسترسی افراد به دارو خواهد شد؟ مسئله بعدی مورد بحث این بود که سواد سلامت مردم و جامعه را بالا ببریم و روی آموزش کار کنیم.

وی گفت: از آنجایی که مسئله بیماران خاص مهم بود نماینده آنها در جلسه حضور داشت و نکاتی را متذکر شد، نگاه برای این بیماران باید خاص باشد مورد بحث قرار گرفت.

سهرابی با عنوان این مطلب که کمبود تصنعی و سبد فروشی دارو نیز مورد بحث قرار گرفت، ادامه داد: خواست و نیاز بیمار را هم در کمبود ببینیم و از منظر بیمار هم به موضوع نگاه و لحاظ شود تا بیماران داروهای مورد نیازشان را تهیه کنند.

عضو داروساز شورای عالی نظام پزشکی، افزود: سند بالادستی و قوانین دارویی داریم که از منظر پدافند غیرعامل به موضوع نگاه کنیم. تعریف ذخیره استراتژیک را به نسبت نوع دارو، ۳ ماهه یا ۶ ماهه در نظر بگیریم.

سهرابی گفت: در این نشست در خصوص تعریف کمبود، روش‌های شناسایی کمبود، روش‌های برخورد با کمبود و رفع آن و روش‌های مدیریت کمبود دارو، بحث و تبادل نظر شد.